Historische opnamen Nederlands Kamerkoor met Piet van Egmond
Een van de eerste platen waarop de naam Piet van Egmond voorkomt, is een 78-toerenpaat van het Nederlands Kamerkoor onder leiding van Felix de Nobel met kerstliederen. De plaat werd uitgebracht door de “Hollandsche Decca Distributie N.V.” te Amsterdam en werd in 1949 opgenomen in de grote zaal van het Amsterdamse Concertgebouw, met begeleiding van Piet van Egmond op het Maarschalkerweerd-orgel. Dat deze plaat daar werd opgenomen, staat overigens niet op het etiket.
Luister hier naar kant 1 van de plaat en hier naar kant 2.
Het Nederlands Kamerkoor
In 1937 werd de jonge musicus Felix de Nobel door de VARA uitgenodigd een koor te formeren voor een serie radio-uitvoeringen van Bach-cantates. Dit koor, dat eerst de naam Pro Musica droeg, gaf begin 1939 een eerste openbare uitvoering te Haarlem, nu onder de naam Nederlandsch Kamerkoor. De koorsamenstelling in het begin was curieus. Felix de Nobel, die koordirectie had gestudeerd bij Sem Dresden, wist het “puik van zoete kelen” om zich heen te verzamelen. Veel zangers uit het prille begin zouden later naam maken als solist, zoals Theo Baylé, Corry Bijster, Greet Koeman, Roos Boelsma, Annie Hermes en Guus Hoekman. Nadat De Nobel zijn koor door de Tweede Wereldoorlog had weten te loodsen, begon hij in 1946 met een nieuwe formatie. Na één seizoen in dienst bij Radio Nederland In den Overgangstijd moest het koor vervolgens voor lange tijd geheel op eigen benen staan. Door een strak repetitieregime bouwden dirigent en koor in korte tijd een repertoire van vijf eeuwen a cappella muziek op, dat zij op het hoogste niveau tot klinken wisten te brengen.
Uitnodigingen voor buitenlandse tournees volgden spoedig: Engeland (1948), Perugia (1949) en het prestigieuze festival van Edinburgh (1951). Deze buitenlandse optredens waren zeer succesvol en plaatsten het koor aan de wereldtop van de koorzang. De vaderlandse kranten maakten met jubelende verslagen melding van deze successen en Nederland ging beseffen wat voor uniek ensemble het binnen zijn grenzen had. Het Nederlands Kamerkoor werd een veelgehoorde gast tijdens de Holland Festivals en de belangrijke koormanifestaties op vaderlandse bodem.
(Bron: www.nederlandskamerkoor.nl/over/geschiedenis)
De eerste officiële foto van het Nederlands Kamerkoor na de Tweede Wereldoorlog, genomen in de grote zaal van het Concertgebouw (1947). Foto van www.nederlandskamerkoor.nl. |
De plaatopname
Begin jaren ’90 kwam ik in het bezit van bovengenoemde 78-toerenplaat. Het etiket vermeldde alleen de titels van de kerstliederen (arrangement: Felix de Nobel) en de namen van de uitvoerenden. Het intrigeerde mij, mede in verband met mijn werk aan de Van Egmond-biografie, waar en wanneer deze plaat was opgenomen. Via via kwam ik aan de weet dat de tenor Paul Hameleers (1920-2010), die ook deel uitmaakte van het Dubbelkwartet van Piet van Egmond, lange tijd lid was geweest van het Nederlands Kamerkoor. Ik belde hem op en vertelde hem over de kerstplaat, en of hij wist waar en wanneer die was opgenomen. Hij vertelde me dat hij ten tijde van de opname nog geen deel uitmaakte van het koor, maar zijn vrouw, Betty Hameleers - de Jong, wél. Ik kreeg haar aan de telefoon en deed opnieuw mijn verhaal. “Dat weet ik nog heel goed”, antwoordde zij opgetogen. “Ik was toen nét bij het koor, het moet dus 1949 zijn geweest, en ik herinner me dat die opname in het Concertgebouw was. Ik zie ons nóg op dat podium staan, met die lege, grote zaal voor ons. Het hele gebeuren maakte een grote indruk op mij.”
Zulke ontdekkingen vormden altijd een enorme stimulans om het leven van Piet van Egmond nóg verder uit te pluizen en al die gegevens samen te brengen in een biografie.
Dat het opnamejaar 1949 was, betekent dat we hier nog de oorspronkelijke klank van het Maarschalkerweerd-orgel kunnen beluisteren. In de loop van de jaren ’50 zou het orgel worden gerestaureerd en de klank in ‘neo-barokke’ zin worden omgebogen. In hetzelfde jaar werd Piet van Egmond aan de speeltafel van het Concertgebouworgel geportretteerd door een onbekend gebleven fotograaf.
Een jaar geleden heeft Rolf den Otter, verzamelaar van historische opnamen, de 78-toerenplaat gedigitaliseerd en de beide plaatkanten op YouTube gezet. Deze versie kunt u hier beluisteren:
[Gerco Schaap]